Vergroening EU-industrie kost tot €210 miljard

Ruwweg is ongeveer een kwart van de wereldwijde uitstoot van CO2 toe te rekenen aan de industriële sector. Met een mix aan maatregelen kan de industrie deze uitstoot tot bijna nul terugdringen. Welke investeringen zijn daarvoor nodig? En wat komt daarbij voor rekening van Europa? Daarover gaat het rapport The ‘Green Industrial Revolution’ dat onze researchafdeling onlangs publiceerde.

Volgens onze berekeningen is de industriële sector verantwoordelijk voor een kwart van de CO2-uitstoot in de hele wereld. Om de industriële sector wereldwijd koolstofvrij te maken, is opgeteld 2,7 biljoen euro aan investeringen nodig tot 2050. Omgerekend komt 8% voor rekening van de EU, oftewel 210 miljard euro. De helft van dit bedrag is nodig voor de elektrificatie van de industrie. De rest gaat naar waterstofgebruik, innovatieve productieprocessen en nieuwe technologieën. Nog niet meegerekend is het geld dat nodig is voor het afvangen en opslaan van koolstof (CCS). Dat vraagt tot 2050 om nog eens 330 miljard euro aan investeringen.  

Als we uitgaan van 28 EU-landen dan zal er per land per jaar gemiddeld 3 miljard euro geïnvesteerd moeten worden tussen 2020 en 2030. En tussen 2030 en 2050 gemiddeld 9 miljard euro per jaar. Natuurlijk is de schadelijke industriële uitstoot de afgelopen tien, twintig jaar al aanzienlijk teruggedrongen. Ook is de Europese industrie aanzienlijk energie-efficiënter gaan werken. Zo was de industriële uitstoot in 2010 al -29% lager dan in 1990. Tien jaar later was die afname gegroeid tot -39%. Op zich een knappe prestatie dat het bedrijven, die doorgaans hebben te dealen met hevige (internationale) concurrentie, lukt om toch ook tegemoet te komen aan klimaat- en energiedoelstellingen.

Toch is nog het nodige werk te verrichten. De sector was in 2020 nog steeds verantwoordelijk voor 650 miljoen ton aan CO2-emissies. Onze onderzoekers keken naar welke industriële sectoren de meeste CO2 uitstoten en waar dus de meeste winst valt te behalen. De cementindustrie, de ijzer- en staalsector en de chemische sector leveren samen de grootste bijdrage aan de CO2-uitstoot. Deze drie sectoren veroorzaakten in 2020 driekwart van de industriële emissies in de 28 EU-landen.

Een sector waar ook nog veel winst valt te behalen op CO2-gebied is de pulp- en papierindustrie (verantwoordelijk voor ongeveer 190 miljoen ton CO2-uitstoot in 2021). Naar verwachting zal de papierproductie zeker tot 2030 nog toenemen. Dat vraagt aanzienlijke inspanningen om de emissie-intensiteit van de productie te verminderen. Veel vooruitgang is te boeken door te stoppen met fossiele brandstoffen. Ook is met slimme technieken de hoeveelheid warmte te verminderen die nodig is voor het drogen van pulp en papier.

Om tot nul CO2 te komen in de Europese is in de pulp- en papierindustrie tot 2050 een investering nodig van bijna 80 miljard euro. Voor de ijzer en staalsector is dat ruim 55 miljard euro en voor de cementindustrie bijna 40 miljard euro.

In de Europese economie speelt de chemiesector (omzet ruim 500 miljard euro) een bepalende rol. Veel industrieën zijn ervan afhankelijk (zoals farmaceutica, elektronica, automobiel en de bouw). Als we uitgaan van 1990 dan steeg de productie van de chemische sector met bijna 50%. Daartegenover daalde de uitstoot van broeikasgassen met -54%. Het energieverbruik verminderde met -21%. Dat neemt niet weg dat de chemiesector nog steeds verantwoordelijk is voor bijna een kwart van de totale CO2-uitstoot in de EU.