Globalisering verandert en is zeker niet stervende

Corona en de oorlog in Oekraïne hebben laten zien hoe kwetsbaar globalisering landen en bedrijven maakt. Veel ondernemers hebben last van verstoorde handelsketens en zoeken hun leveranciers dichter bij huis. Maar denk niet dat we klaar zijn met globalisering.

Binnen de globalisering doen zich tegenstrijdige trends voor. Als we kijken naar landen als Rusland en China dan zien we dat er wereldwijd handelsbelemmeringen worden opgeworpen. Maar ook zien we dat elders nieuwe handelsbetrekkingen ontstaan. Uit eigen onderzoek blijkt dat het aantal handelsblokkades in 2022 niet is toegenomen maar juist licht is gedaald. De wereldhandel past zich aan aan de omstandigheden.

De handelsoorlog tussen de VS en China eist veel aandacht op. Er is daadwerkelijk ook veel veranderd. De VS importeert veel minder Chinese producten. Voor een flink deel wordt nu aangeklopt bij Aziatische buurlanden. Waardoor het beeld van globalisering nominaal niet veel verandert.

Hoewel de Chinese economie minder floreert is de rol van China in de wereldhandel nog steeds uiterst dominant. Dat geldt vooral voor specifieke sectoren als computers, telecom, elektronica, huishoudelijke apparaten, metalen, auto's, transport, chemicaliën en machines en apparaten. Samen zijn deze sectoren goed voor meer dan de helft van de wereldhandel.

Wat China inkoopt elders in de wereld maakt maar een minimaal deel uit van de mondiale productie (0,8%). Omgekeerd is China als verkoper de absolute koploper van de wereld. Het land exporteert voor bijna $3,4 biljoen aan goederen. De VS volgt op grote afstand met $1,8 biljoen en als derde komt Duitsland met $1,4 biljoen.

Hoe afhankelijk zijn de VS en Europa van Chinese producten? Uit ons onderzoek blijkt dat China voor 276 soorten goederen de cruciale leverancier is voor de VS en voor 141 soorten goederen voor de Europa. China is slechts afhankelijk van 22 soorten goederen waarvoor de VS de cruciale leverancier is en voor 188 soorten goederen met Europa als cruciale leverancier. Mochten de handelsbetrekkingen tussen China aan de ene kant en de VS en Europa aan de andere kant ooit volledig worden verbroken, dan hebben de VS en Europa duidelijk meer te verliezen dan China.

Welke landen komen de VS en Europa het meest in aanmerking om de plaats van China op te vullen? Dat zijn volgens onze onderzoekers

Ook zouden de VS en Europa de eigen samenwerking kunnen opvoeren.

Wat opvalt aan de globalisering is dat het zowel geografisch als ook op sectoren-niveau verandert. Zo zien we bijvoorbeeld de groei van intraregionale handel (o.a. in Azië-Pacific en Afrika) door stijging van het aantal regionale handelsovereenkomsten.

Ook wordt globalisering gedreven door de ontwikkeling van bepaalde technologieën en sectoren. De volgende sectoren zijn qua globalisering het grootst:

• Computers & telecom, elektronica, huishoudelijke apparatuur (14% van de wereldhandel)
• Metalen (14% van de wereldhandel)
• Auto’s en transportmiddelen (9% van de wereldhandel)
• Chemische stoffen (9% van de wereldhandel)
• Machines en uitrusting (5% van de wereldhandel)

Samen vertegenwoordigen deze 5 sectoren meer dan de helft van de wereldhandel.