Wat is kredietrisico en hoe anticipeer je op de slechtste scenario's?
Anticiperen op de ergste scenario's, te beginnen met insolventie van klanten, maakt deel uit van goed kredietrisicomanagement. En wanneer risico's werkelijkheid worden, kan de situatie zonder de juiste kredietrisicoanalyse en bescherming snel gevaarlijk worden.
Ontdek in dit artikel wat kredietrisico is, hoe je een kredietrisicobeoordeling uitvoert en welke processen je het beste kunt volgen om kredietrisico's te beperken.
Definitie van kredietrisico: een risico op wanbetaling op een schuld die kan ontstaan doordat een lener de vereiste betalingen niet doet.
Het is een essentieel risico om rekening mee te houden als onderdeel van bedrijfsrisicobeheer als je op kredietvoorwaarden verkoopt. Kredietrisico komt in wezen neer op één situatie: wanneer een klant insolvent wordt en zijn schulden niet meer kan betalen.
Insolventie van klanten kan het gevolg zijn van verschillende factoren, van slecht cashflowbeheer tot faillissement van klanten (en het domino-effect van insolventie) of buitensporige uitgaven. Daarom moet je nauwkeurige kredietrisicobeoordelingen maken om jouw bedrijf te beschermen tegen insolventierisico's.
Wanneer een klant insolvent wordt, kan hij een faillissement aanvragen, een juridisch proces van schuldsanering met als doel het bedrijf te helpen zijn schulden te betalen en zijn bedrijf te behouden.
Afhankelijk van het land kan een faillissementsprocedure vele vormen aannemen en verschillende fasen omvatten: interne herstructurering, aanstelling van een curator, heronderhandeling van schulden met schuldeisers, enz.
Het is in het kader van deze procedures dat je wettelijk de betaling van een handelsschuld kunt eisen, soms zelfs als deze nog niet opeisbaar is.
Het uiteindelijke doel is om de uiteindelijke liquidatie van het bedrijf te voorkomen, die plaatsvindt wanneer de activa niet meer voldoende zijn om alle schulden af te betalen.
Nu je de definitie van kredietrisico volledig begrijpt, laten we eens kijken naar gevallen die moeilijker te voorzien zijn als onderdeel van jouw kredietrisicoanalyse.
Je hebt bijvoorbeeld een handelskrediet verleend aan een klant die zijn boekhouding vervalst om belangrijke elementen van zijn commerciële of financiële situatie te verbergen. Hun boekhouding is vervalst en weerspiegelt niet hun vermogen om te betalen wanneer de betaling verschuldigd is.
Natuurlijk is dit vaak het werk van het management of het directieteam, de enige personen die de boeken kunnen opmaken.
Boekhoudkundige manipulatie kan zo ver gaan als faillissementsfraude: het stelt managers in staat om de liquidatie van het bedrijf te structureren door frauduleuze operaties (verbergen van activa, een fictieve of ruïneuze toename van passiva...). Soms kan een wettelijk faillissement "strategisch" zijn.
Het doel is om de schuld van het bedrijf te verminderen of om onder bestaande contracten uit te komen, bijvoorbeeld met leveranciers die nog niet betaald zijn.
Fraude wordt soms ook gepleegd door derden, zoals in het geval van "fake-supplier"-fraude: een hacker maakt gebruik van de betalingstermijn die aan jouw klant is toegekend in het kader van een handelskrediet om jouw identiteit te stelen en zijn eigen bankgegevens te vervangen door die van jou.
Andere keren wordt de transactie zelf gehackt, vaak wanneer de betaalmethode niet veilig is. Steeds geavanceerdere cyberfraudetechnologieën zorgen ervoor dat dit soort zwendel vaker voorkomt en moeilijker te voorkomen is.
In het geval van insolventie van een klant vertrouw je meer op de wet dan op jouw contract. Jouw strategie voor het beheer van kredietrisico's moet gebaseerd zijn op een grondige kennis van de geldende nationale wetgeving.
Eerst en vooral moet je jouw positie als leverancier kennen in termen van schuldaflossing - andere schuldeisers zijn over het algemeen werknemers, banken, belastingdiensten, enz.
Sommige schuldeisers kunnen ook een voorkeursrecht op betaling hebben bedongen (preferente schuldeiser) of hun lening hebben beveiligd door middel van een onderpand (gedekte schuldeiser).
Het handelsrecht is vaak complex en verschilt sterk van land tot land. Voorafgaand aan een faillissementsprocedure moet je informatie inwinnen over de mogelijkheden van juridische stappen om jouw rechten te doen gelden en jouw krediet terug te krijgen.
Zoals het oude gezegde luidt: voorkomen is beter dan genezen. Regelmatige kredietrisicoanalyse is essentieel. Daarom moet je binnen jouw bedrijf een sterk en gebalanceerd proces voor de beoordeling en het beheer van kredietrisico's opzetten voordat je handelskrediet aangaat en moet je jouw cashflow in de gaten houden.
Weten met wie je te maken hebt is essentieel: zorg ervoor dat je begint met een kredietrisicoanalyse door de kredietwaardigheid van jouw klant te beoordelen en te onderhandelen over duidelijke en passende betalingsvoorwaarden voor facturen. Je kunt ook goede interne kredietrisicobeperkingsprocessen ontwikkelen om achterstallige betalingen te voorkomen en terug te vorderen.
Het instellen van kredietlimieten met je klanten is een andere best practice: de hoeveelheid krediet die je verleent mag niet boven een bepaalde drempel uitkomen. Gangbare methoden om kredietlimieten voor klanten te berekenen zijn onder andere:
Een andere optie om het kredietrisico te beperken is om ervoor te zorgen dat je altijd een reserve hebt die je kunt gebruiken in geval van nood, zoals een noodfonds.
Soms is kredietrisicobeheer echter niet genoeg om jouw bedrijf te beschermen. Een kredietverzekering blijft de meest betrouwbare manier om jouw kasstroom te beschermen tegen insolventierisico's en de schade van dergelijke onvoorziene kredietrisico-incidenten aanzienlijk te beperken - onder meer door een vergoeding te krijgen in geval van oninbare vorderingen.
